Tie Break World - Mart 2022

F E R D A E R G Ü N E Ş @ Y O G A V E S A Ğ L I K T E N İ S V E Y O G A Yoganın temel yararları nefes kontrolü, konsantrasyon, esneklik, güçlenme olarak gruplandırıyoruz ancak bir beşinci de “proprioception” yani bedensel hareket ve konum duygusu denen iç algıdır. İçalgı vücudun duruş, hareket ve dengesindeki değişimlerin bilincinde olması olarak açıklanabilir. Bedenin bu bilinci yerçekimine direnci, pozisyonu ve ağırlık merkezini hem hareket hem de hareketsizlik durumunda kontrol edebilir. Vücudumuza dağılmış minik sinir merkezleri şeklinde “proprioreseptörler” (içalgı almaçlar) bulunmaktadır. Bunlar beyinde beyincikle (cerebellum) omurilik vasıtasıyla devamlı bilgi alışverişindedirler. Eklem ve kapsüller içindeki noreseptörlerde bunlara dahildir. Mesela ofiste çalışan durağan bir hayat tarzı süren insanın içalgısı azaldığında sakatlanma riski artar. Nasıl mı? Örneğin 8-10 basamak merdivenden düşünce bir sporcu ile masa başı çalışanı arasında sporcunun daha sağlam kalma olasılığı fazladır değil mi? Evet ve bunu kas gücü ile esnekliğine borçlu olduğunu düşünürüz. Doğru ama bu işin sadece yarısıdır. Diğer yarısı ise bu içalgı denen farkındalıktır. İçalgı, spor, spor yaparken otomatik olarak gelişir ancak yoga ile çok üst düzeylere ulaşır. Durağan kişilerin vücutlarının kaydettiği duruş, hareket ve mekan duygusu aktif hayattaki vücut hareketlerine iyi bir referans olamaz. Bu yüzden beklenmeyen bir fiziksel konum oluştuğunda vücudun buna nasıl bir hareketle tepki vereceğine, nasıl başa çıkabileceğine dair bir kaynağı yoktur ve sakatlanma ihtimali bu yüzden artar. Yoga bu açıdan bu önemli duyumsama yeteneğini çok geliştirmektedir. Yapılan son araştırmalarda maçtan hemen önce yapılan durağan (statik) stretching yani esneme hareketlerinin sakatlanma riskini azaltmadığı görülmüştür. Dinamik yani hareketli esneme ise doğru tekniklerle maç öncesi uygulanabilir ancak tüm esneme hareketleri sırasında sakatlanma riski de olduğu unutulmamalıdır; özellikle durağanesnemenin maçtan önce değil, sonrasında veya antrenmanlarda yapılması daha güvenlidir. Antrenmanlarda yoga ile beraber de uygulanabilir. Araştırmalar göstermektedir ki yoga ve bunun için gereken disiplin sizde meditasyon durumuna benzer fizyolojik şartları oluşturabilir. Endorfin salgılanır ve nabzınız yavaşlar, sinir sisteminiz dinginleşir. Korta adım atarken bulunmak isteyeceğiniz durum budur. Yoga yapan bazı ünlü raketler: Novak Djokovic Kei Nishikori Andy Murray Serena Williams Simona Halep Venus Williams Martina Hingis Yannick Noah