YÜZME VE YOGA
Her ne kadar yazımızın özü profesyonel ve amatör yüzme sporuna yoganın katkıları ile ilgili olsa da öncelikle yoga ve yüzmenin oldukça sıklıkla beraberce anılan ve önerilen, benzer yönleri ve
tamamlayıcılığı yüksek aktiviteler olduğunu belirtmek yerinde olacaktır. Fizik rehabilitasyon, bel ağrılarını iyileştirme, zindelik ve benzeri amaçlarla birlikte yapılmaları önerilen bu aktivitelerde haftada en az bir buçuk saat yoga ve kırk dakika yüzme kombinasyonu önerilir. Yüzme ve Yoga ikilisi özellikle antistres için eşsiz bir öneridir. Ayrıca her ikisi de yaşlılar ve hamileler tarafından da sporcular tarafından da ve hatta bazı sakatlıklar durumunda dahi yapılabilir.
İyi bir yüzücüyü yakından seyredenleri en çok etkileyen şey nedir biliyor musunuz? Yüzüşündeki zerafet, kolaylık ve akıcılık. “Bu kadar kolayca nasıl böyle hızlı yüzebiliyor?” diye düşünülüyor ister istemez. Yüzücü kıyasıya bir madalya müsabakasında bile sanki çaba harcamadan suda kayarak ilerliyor gibi görünebilir!
Nefes bilindiği gibi yoganın temel noktalarından biridir. Hem duruşlar hem de hareketler sırasında dengeyi ayarlamaya çok yardımcıdır. Aynı şeyi yüzmede de görürüz. Nefesin bedendeki hareketine konsantre olmakla ciğerler daha iyi kullanılır ve aklın da dağılmaması, odaklı kalması mümkün olur. Bu sayede ulaşılan sükunet ve kararlılık, doğru hareketi daha uzun süre muhafaza edebilme kabiliyetini en üst düzeye taşır.
1992 olimpiyat altınlarından birini kazanmış olan Summer Sanders antrenmanlarının en üst düzeye ulaştığı yıllarda daha fazla yoga yapıyor olmayı dilerdim diyerek yoganın yararını vurgulamak istemiştir.
2004 Atina olimpiyatları gümüş madalya sahibi ve iki kez Dünya şampiyonu Haley Cope ise yoga ile lise yıllarında tanıştığını söylüyor ve yogadan ögrendiklerini şöyle özetliyor:
Yoga bazen zor olabilir ama rahatlatıcıdır da: Duruşlarda kalırken kullanılan kaslar oldukça zorlanabilirler ancak gerekmeyen tüm kasları gevşek tutmak yogada mümkün; hatta bu sayede çalışan diğer kaslarla daha büyük kuvvet uygulanabiliyor. Yani gerekmeyen kasları kullanmayarak enerjinin korunumu gerçekleşiyor ve bu enerji gerekli kaslarda kullanılabiliyor.
Nefes yoganın önemli bir parçası ve yüzmenin de. Nefes kullanım teknikleri ile kaslara çok daha uzun süre bol oksijen sağlanabilmektedir. Yogada ciğerlerin alt tarafıyla nefes alma tekniği özellikle zor pozlarda işe yarar. Yüzerken de kaslara bol oksijen sağlanarak daha uzun süre güç üretebilmeleri sağlanır. Ayrıca yüzme sırasında nefese odaklanmak dikkati harcanan çaba ve çekilen acıya vermemeyi mümkün kılar.
Kollar kuvvetli olabilir ama karın kaslarınız daha kuvvetlidir. Iyi yüzücüler sadece kollarının ve omuzlarının kuvvetiyle değil bedenlerindeki ana kasları da kullanarak diğer kaslara hem destek olurlar hem de daha güçlü bir çekiş yaratırlar. Lateral ve oblik kaslar, deltoid, biseps ve triseps kaslara oranla daha büyük kaslardır ve bir yarışta kolların yapabildiğinden çok daha uzun süre hızın korunmasını sağlarlar.
Yoga denge hissinizi geliştirir - hem karada hem de suda.
Denge her aktiviteyi başarılı sürdürmek için vazgeçilmez bir unsurdur. Yogada denge duruşlarda uzun süre kalabilmek için gereklidir. Benzer şekilde sudaki dengeniz sizin su direncinizi azaltmak için bedeninizi konumlandırdığınız şekilde yüzüşünüzü sürdürebilmenizi sağlar. Göğüs bölgenizi (ya da sırtüstü yüzüyorsanız sırtınızı) daha aşağı iterek kalçalarınızı yukarda tutabilir ve su sirencine daha az tabi kalırsınız.
Böylece aynı hızı daha az eforla sağlarsınız. Ancak ana vücut kaslarınızı sıkı tutmalısınız yoksa başinızı suya daha fazla gömmek tam tersi daha çok su direnci demek olacaktır.
Esneklik yüzme için iyidir - ve yoga bunu daha da geliştirir.
Yüzmenin gelmiş geçmiş en büyük yıldızlarından, 2001 Dünya Şampiyonasında 6 altın alarak çok büyük bir başarıya imza atan Ian Thorpe’un antremanlarının bir parçası da yogadır. Ona göre, yogada ögrendigi nefes teknikleri yarışlar arasında kendini çok kolay toparlamasını sağlıyordu. Ek olarak, yoga onun kaslarda biriken laktik asitten kurtulmasını da sağlıyordu.
Aslında yoga yapmak kaslar ve dokuların oksijenlenebilme yetisini arttırıyor, böylece enerjiyi boşa harcamak yerine kolların her hareketinde daha büyük bir güç elde edilebiliyor. Kas grupları oksijenle pekişirken omuzların rotasyonunda ise büyük bir esneklik ve yumuşaklık sağlanıyor. Daha çok oksijen de daha büyük güç ve hız demek tabii.
Yoga hem ısınma sırasında hem de efor sonrasında esneme olarak uygulanabilir. Her iki durumda da yoganın getireceği derin değişimler yüzerken kendini hissettirecektir.
Yoganın gelştirdiği kaslar
Hareket sırasında bedendeki kaslarının olabildiğince çoğunu kullanmak büyük kasların eforunu arttırarak küçük kaslar üzerindeki yükü alır. Bu metod yüzmede de önemlidir. Bu bazılarının neden daha uzun mesafeleri sadece biseps, triseps ve ellerini kullanarak yüzebildiğini açıklar. Aslında sadece bunları değil daha büyük olan vücut kaslarını da kullanıyorlar. Kollarındaki birçok kası bedenlerindeki kaslara bağlı olarak kullanabildiklerinden bu sayede kol kaslarını kullanırken çok daha büyük bir güç
üretebilirler. Yogada sayısız duruşu yapabilmeye yarayan denge suda ise bir eksende kalabilme becerisini geliştirir.
Göğsünüzü suda daha aşağıda tutmakla kalçalarınızı daha yukarıda tutabilirsiniz. Bu da bedeninizin suda oluşturacağı direnci azaltır. Yoga yapmak kasların uzanma, gerilme sırasındaki performansını arttırır.
Koşucular veya bisiklet yapanların kompakt ve gergin kaslara ihtiyacı olmasının tam tersi olarak yüzücü uzun ve esnek kaslara ihtiyaç duyar. Yüzmede verimli olabilmek her harekette kolların ve bacakların tamamen esnemesini gerektirir. Aslında yüzme el parmak uçlarından ayak parmak uçlarına kadar tüm kasların sırayla kasılma ve esnemesinden ibarettir. Yoga da esnekliği arttıran birçok esneme hareketi vardır.
Esneklik omuzlar, kollar, bacaklar ve kalçalarda yüzme için çok gereklidir. Yüzmede eforu azaltan unsur işte bu esnekliktir
